Nguyên Tắc Về Văn Tế, Văn Khấn Và Lễ Dâng Cúng
Văn tế và văn khấn
“Văn tế, văn khấn” thật ra chỉ là những lời nói sửa soạn trước cho được nghiêm chỉnh; với việc dùng từ ngữ cẩn thận và cách thức kính cẩn để trình bày lên các đấng thần thánh; với Tổ tiên trong các ngày lễ tế hay cúng giỗ.
Thông thường
văn tế, văn khấn chia làm 3 đoạn chính
Văn tế
thường viết theo một thể riêng như thể phú. Văn khấn có thể viết theo văn vần,
gồm một đoạn theo thể phú hoặc bằng văn xuôi.
Khi xưa
người hay giỏi chữ Nho thường dùng Hán văn để viết văn khấn cũng như văn tế, về
sau người ta chuyển sang Việt văn. Cần nhất là hay, có ý nghĩa và được đọc một
cách trang trọng.
Điều lưu ý
là trong các lễ giỗ kỵ, văn khấn cần nên viết sẵn ra giấy. Người chủ lễ đứng
trước bàn thờ, vái bốn vái rồi cầm giấy đưa ra trước mặt mà đọc. Đọc xong vái
năm vái. Tiếp theo là thân nhân trong gia đình vào lễ theo thứ tự.
Đọc thêm bài viết: Chuẩn bị mâm lễ và cách cúng Tết Trung Thu
Cẩn trọng khi dâng cúng Gia tiên
Thức ăn các
thứ, nói chung là đồ lễ dâng cúng gia tiên bao giờ cũng phải thanh khiêt và
dành riêng; không được để cho con cháu đụng vào.
Các thức ăn
đã nấu nướng xong, phải đem cúng Gia tiên rồi con cháu mới được ăn. Cũng như
lúc ông bà còn sống, ông bà cha mẹ chưa ăn thì con cháu không được phép đụng
tới.
Để tránh
tình trạng lỗi lầm do không biết của các cháu nhỏ; các thức ăn đã nấu nướng
xong phải được múc ra để riêng; dành vào việc cúng lễ cho phải phép.
Trong việc
cúng ông bà, tổ tiên, chẳng nên làm lấy có hay chỉ để khoe khoang với thiên hạ.
Phải lấy tâm thành, kính trọng làm gốc. Người xưa qua niệm rằng trong lòng nghĩ
thế nào thì quỷ thần đều biết rõ (Tâm Động Quỷ Thần Tri)
Cúng bái mà
chỉ làm cho có hình thức; thiếu lòng thành kính tức là thiếu sự hiếu thảo ngay
lành. Không một vị Tổ tiên nào chứng giám cho những con cháu có cúng mà không
có kính. Thà là chén cơm dĩa muối mà lòng thành hơn làm mâm cao cỗ đầy mà tâm
địa dửng dưng.
Xem thêm: Tục Thờ Cúng Trong Gia Đình Người Việt