Lòng Hiếu Thảo Và Việc Phụng Dưỡng Cha Mẹ Già
Ý nghĩa của lòng hiếu thảo
Hiếu thảo là đặc tính luân lý hàng đầu của người Việt. Mọi người đều bày tỏ lòng hiếu thảo của mình hàng ngày qua hành vi và tưởng nghĩ. Những người con cháu có hiếu thảo với ông bà cha mẹ đều chú tâm phụng dưỡng cha mẹ lúc còn sống, trong tuổi già và nhớ chừng lo cúng giỗ khi ông bà cha mẹ đã lần lượt qua đời.
Lòng hiếu
thảo không căn cứ nơi giá trị của vật chất hay số lượng của thức uống miếng ăn
mà đặt trên nền tảng của lòng tưởng nhớ hàng ngày, sự chăm lo chăm sóc hàng bữa
nơi con cháu.
Hiếu là biết kính trọng thương mếm cha mẹ, biết vâng lời cha mẹ, biết phụng dưỡng cha mẹ. Tục thường cho rằng khi cha mẹ còn không nên đi xa, sợ không được thừa hoan ở dưới gối cha mẹ. Cho nên nhiều người phải bỏ đi làm quan xa, hoặc phải đi làm ăn xa xôi thì thường hay từ rằng ở nhà còn chút cha già hay là mẹ già.
Việc phụng dưỡng cha mẹ theo gia lễ xưa
Nhà nào cha mẹ khỏe mạnh giàu có thì thường ở riêng một mình. Người nào già yếu hoặc không có của thì mới ở với con. Con có của thì của ngon vật lạ, cơm bưng nước tiến. Nhà nghèo cũng biết lung cơm lành bát canh ngon để phụng dưỡng cha mẹ.
Cùng nhiều người ăn riêng ở riêng, cứ tháng đưa tiền cung dưỡng. Hoặc ở xa xôi cách biệt đôi khi gửi đồng quà tấm bánh về dâng cha mẹ.
Nếu hiếu vẫn
chưa là nết đầu trong luân lý của người ta, nếu cha mẹ là người rất thân mà cư
xử đã chẳng ra gì, thì đến xã hội còn tử tế với ai được nữa.
Tìm thiểu về “Phong Tục Lễ Mừng Thọ Người Lớn Tuổi Trong Gia Đình Người Việt”
Tuy vậy, hiếu với cha mẹ, chỉ cốt giữ được lòng kính mến là đủ. Đừng để cha mẹ phiền lòng. Mình mong cho cha mẹ vẻ vang thì mình lại càng phải nghĩ cách mà lập thân mình. Hoặc học được khoa gì, hoặc làm được một sự nghiệp gì để có ích lợi cho xã hội tức là làm thỏa lòng cha mẹ. Mà đừng để tiếng xấu với xã hội mới làm cho cha mạ được vẻ vang.
Mừng thượng thọ cha mẹ
Trong cách
lối phụng dưỡng cha mẹ già ngày xưa có việc mừng sinh nhật và ăn mừng thượng thọ.
Việc mừng
sinh nhật và thượng thọ cho cha mẹ chỉ thể hiện trong những gia đình khá giả.
Trong ngày sinh nhật của cha hoặc mẹ, con cái làm tế lễ cha mẹ, rồi bày ra một
tiệc ăn mừng có mời những người thân thích đến tham dự.
Những gia
đình nào có cha mẹ già đến bảy, tám mươi tuổi mà nhà sung túc về tiền của lẫn
con cháu, thì làm lễ mừng thọ cho cha mẹ gọi là lễ “thượng thọ”. Lễ thượng thọ
có thể bắt đầu từ:
- 60 tuổi gọi là thượng thọ lục tuần
- 70 tuổi gọi là thượng thọ thất tuần
- 80 tuổi gọi là thượng thọ bát tuần
- 90 tuổi gọi là thượng thọ cửu tuần
- 100 tuổi, ăn mừng rất lớn với bách tuế hay bách niên chi lão
Các nghi thức trong lễ mừng thượng thọ
Hôm ăn mừng, trước hết người ta làm lễ gà xôi, hoặc tam sinh, hoặc heo bò. Đem ra đình lễ thần gọi là bái tạ thần hưu, có nghĩa là tạ ơn thánh thần đã phù hộ cho cha mẹ được sống lâu.
Đến lúc lễ,
cha hoặc mẹ ăn mặc đẹp ngồi trên ghế đặt ở ngay chính gian giữa cho con cháu
theo thứ tự lễ bái lạy. Con cháu mỗi người dâng chén rượu mừng thọ, hoặc là
dâng quả đào gọi là bàn đào chúc thọ.
Ngày nay những
gia đình khá giả cũng có con cháu tổ chức mừng thượng thọ cho ông bà cha mẹ.
Hình thức này có thay đổi ít nhiều, nhưng thường là con cháu mua nhiều tặng vật
mừng ông bà cha mẹ, gọi là đồ dưỡng già như là mền, áo ấm… và tổ chức tiệc ăn mừng
trọng thể tại nhà hàng hoặc tại nhà, có mời đông đảo những thân bằng quyến thuộc
của gia đình đến dự.
Ngày xưa,
sau khi con cháu làm lễ bái xong, tiệc ăn mừng có mời làng nước đến dự. Có nhà
ăn mừng đôi ba ngày, cũng có trường hợp tiệc kéo dài đến năm bảy ngày. Khách khứa đem đồ lễ vật đến mừng
thọ, cũng như mọi tiệc ăn mừng khác.